Χόρχε Μπουκάι: Ο μοναδικός τρόπος να μάθεις εάν μπορείς, είναι να προσπαθήσεις πάλι

ΟΜΩΣ, ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ και λίγο προτού επιστρέψει στη σκηνή, ο ελέφαντας στεκόταν δεμένος συνεχώς σ’ ένα μικρό ξύλο μπηγμένο στο έδαφος. Μια αλυσίδα κρατούσε φυλακισμένα τα πόδια του.

ΜΟΛΟΝΟΤΙ Η ΑΛΥΣΙΔΑ ΗΤΑΝ ΧΟΝΤΡΗ ΚΑΙ ΙΣΧΥΡΗ, μου φαινόταν ολοφάνερο ότι ένα ζώο που μπορούσε να ξεριζώνει δέντρα με τη δύναμή του, θα μπορούσε εύκολα να λυθεί και να φύγει. Το θεωρούσα αληθινό μυστήριο. Μα τι τον κρατάει; Γιατί δεν το σκάει;

ΟΤΑΝ ΗΜΟΥΝ ΕΞΙ ΕΤΩΝ, πίστευα ακόμα στη σοφία των μεγάλων. Ρώτησα τότε κάποιον δάσκαλο ή τον πατέρα μου για το μυστήριο του ελέφαντα. Μου εξήγησαν ότι ο ελέφαντας είναι δαμασμένος. Έκανα τότε την προφανή ερώτηση: Κι αφού είναι δαμασμένος, γιατί τον αλυσοδένουν;

ΔΕΝ ΘΥΜΑΜΑΙ ΝΑ ΠΗΡΑ ικανοποιητική απάντηση. Με τον καιρό, ξέχασα το μυστήριο του ελέφαντα με το παλούκι, και το θυμόμουν μόνο όταν βρισκόμουν με κάποιους που είχαν αναρωτηθεί κάποτε πάνω στο ίδιο θέμα

ΠΡΙΝ ΜΕΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΑ -ευτυχώς για μένα- ότι κάποιος είχε αρκετή σοφία ώστε ν’ ανακαλύψει την απάντηση. Ο ελέφαντας του τσίρκου δεν το σκάει γιατί τον έδεναν από τότε που ήταν πολύ, πολύ μικρός.

ΕΚΛΕΙΣΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΦΑΝΤΑΣΤΗΚΑ τον νεογέννητο ελέφαντα δεμένο στο παλούκι. Είμαι βέβαιος ότι τότε το ελεφαντάκι είχε σπρώξει, τραβήξει και ιδρώσει πασχίζοντας να λευτερωθεί. Μα, παρόλες τις προσπάθειές του, δεν τα είχε καταφέρει, γιατί το παλούκι ήταν πολύ γερό για τις δυνάμεις του. Φαντάστηκα ότι θα κοιμόταν εξαντλημένο και την επόμενη μέρα θα προσπαθούσε ξανά, και τη μεθεπόμενη το ίδιο… Ώσπου μια μέρα, μια φρικτή μέρα για την ιστορία του, το ζώο θα παραδεχόταν την αδυναμία του και θα υποτασσόταν στη μοίρα του.

ΑΥΤΟΣ Ο ΘΕΟΡΑΤΟΣ ΕΛΕΦΑΝΤΑΣ που βλέπουμε στο τσίρκο δεν το σκάει γιατί νομίζει ότι δεν μπορεί, ο δυστυχής. Η ανάμνηση της αδυναμίας που ένιωσε λίγο μετά τη γέννησή του είναι χαραγμένη στη μνήμη του. Και το χειρότερο είναι ότι ποτέ δεν αμφισβήτησε σοβαρά αυτή την ανάμνηση. Ποτέ μα ποτέ δεν ξαναπροσπάθησε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του.

– ΕΤΣΙ ΕΙΝΑΙ, ΝΤΕΜΙΑΝ. ΟΛΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΛΙΓΟ-ΠΟΛΥ σαν τον ελέφαντα του τσίρκου. Περιδιαβαίνουμε τον κόσμο δεμένοι σε εκατοντάδες παλούκια που μας στερούν την ελευθερία. Ζούμε πιστεύοντας ότι δεν μπορούμε να κάνουμε ένα σωρό πράγματα, απλώς επειδή μια φορά, πριν από πολύ καιρό, όταν είμαστε μικροί, προσπαθήσαμε και δεν τα καταφέραμε. Πάθαμε το ίδιο με τον ελέφαντα. Χαράξαμε στη μνήμη μας αυτό το μήνυμα: Δεν μπορώ, δεν μπορώ και ποτέ δεν θα μπορέσω.

Ο ΧΟΡΧΕ ΕΚΑΝΕ ΜΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΥΣΗ. Ύστερα πλησίασε, κάθισε στο πάτωμα μπροστά μου και συνέχισε: Αυτό σου συμβαίνει, Ντέμι. Ζεις μέσα στα όρια της ανάμνησης ενός Ντέμιαν που δεν υπάρχει πια, εκείνου που δεν τα κατάφερε.

Ο ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΤΡOΠΟΣ ΝΑ ΜΑΘΕΙΣ ΑΝ ΜΠΟΡΕΙΣ, είναι να προσπαθήσεις πάλι με όλη σου την ψυχή».

Απόσπασμα από το βιβλίο του Jorge Bucay με τίτλο «Να σου πω μια ιστορία», εκδόσεις Opera).

Πηγή