Ακολουθώντας τα χνάρια του Ιωάννη Καποδίστρια

Η Βιβλιοθήκη της Βουλής οργανώνει αυτή την περίοδο μία σπάνια έκθεση με θέμα «Ιωάννης Καποδίστριας: Η πορεία του στο χρόνο», η οποία φιλοξενείται στο Μέγαρο του Κοινοβουλίου. Η έκθεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο του αφιερωματικού έτους 2016 στις σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία και εστιάζει στη ζωή του θεμελιωτή του νέου ελληνικού κράτους.

Όπως ανέφερε ο Γιώργος Πάντζας, Κοσμήτορας και Πρόεδρος της Επιτροπής Βιβλιοθήκης της Βουλής, προλογίζοντας την τελετή των εγκαινίων, «η Έκθεση αναδεικνύει την προσωπικότητα ενός χαρισματικού ηγέτη, μέσα από τα πλούσια ιστορικά τεκμήρια και τις συλλογές που κατέχει η Βιβλιοθήκη της Βουλής, καθώς επίσης και τις μεγάλες διπλωματικές ικανότητές του μέσα από 18 ρωσικά έγγραφα που έρχονται στο φως από το αρχείο παλαιών εγγράφων του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών». Τόνισε, επίσης, ότι «παρουσιάζει την πρόσληψη του έργου του και της πορείας του στο χρόνο, και κατά πόσο αυτό έχει επηρεάσει το σύγχρονο κόσμο στα πεδία της διπλωματίας, της πολιτικής και του πολιτισμού».

Ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο πρώτος κυβερνήτης του νέου ελληνικού κράτους, γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1776 από οικογένεια ευγενών. Σπούδασε στην Πάντοβα νομική, φιλοσοφία και ιατρική, την οποία άσκησε αφιλοκερδώς στον τόπο καταγωγής του, ενώ, διετέλεσε ακόμη και διευθυντής του οθωμανικού νοσοκομείου, βοηθώντας οικονομικά πολλές φτωχές οικογένειες. Η πρώτη του ανάμειξη με την πολιτική ήρθε τον Απρίλιο του 1803 όταν ανέλαβε τα καθήκοντα του γραμματέα Επικρατείας της Επτανησιακής Πολιτείας, ενώ τον Νοέμβριο του ίδιου έτους ανέλαβε τη διακυβέρνησή της, μετά το θάνατο του προέδρου της Ιονίου Γερουσίας, Σπυρίδωνα Θεοτόκη. Το 1808, ο κόμης Ρομαντζώφ, επικεφαλής του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, καλεί τον Ιωάννη Καποδίστρια να υπηρετήσει στο διπλωματικό σώμα της Ρωσίας, ενώ το 1809 διορίστηκε σύμβουλος της Επικράτειας στο τμήμα Εξωτερικών Υποθέσεων της Ρωσίας. Έχοντας υπηρετήσει το ρωσικό διπλωματικό σώμα από διάφορες καίριες θέσεις, ο τσάρος ανέθεσε στον Ιωάννη Καποδίστρια το 1814 τη συγκρότηση του ελβετικού κράτους, το διοικητικό σύστημα της οποίας εξακολουθεί να αποτελεί το θεμέλιο λίθο του ελβετικού πολιτεύματος. Μετά την ήττα του Ναπολέοντα, η διάλυση της Γαλλίας απετράπη εξαιτίας των διπλωματικών ικανοτήτων του Καποδίστρια, γεγονός που επηρέασε την απόφαση του τσάρου να τον διορίσει Γραμματέα της Αυτοκρατορίας ή, αλλιώς, υπουργό Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας από το 1816 έως το 1822. Ωστόσο, οι διαφωνίες που είχε με τον τσάρο για τα θέματα που αφορούσαν την Ελλάδα σηματοδότησαν την αποχώρησή του από τη ρωσική κυβέρνηση, η οποία οριστικοποιήθηκε το 1827 με την αποδοχή της παραίτησής του από τον τσάρο και την πρόταση που προήλθε από τη Γ΄ Εθνική Συνέλευση της Τροιζήνας για την ανάθεση της εξουσίας της Ελληνικής Πολιτείας που θα είχε διάρκεια επτά ετών. Έτσι, λοιπόν, το 1828 έφτασε στην Ελλάδα προκειμένου να οργανώσει το νέο ελληνικό κράτος μετά την επανάσταση κατά της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Με «οδηγό» του την πίστη του στην αρχή του ενός άνδρα, πέτυχε την αναστολή του Συντάγματος ενώ, επίσης, θεσμοθέτησε το Πανελλήνιο, ένα σώμα 27 συμβουλευτικών μελών. Μέσα στην επταετή κυβέρνησή του, ο Ιωάννης Καποδίστριας είχε να επιλύσει πολλά σημαντικά προβλήματα παράλληλα με την οργάνωση του ελληνικού κράτους, καθώς η ελεύθερη ελληνική επικράτεια ταλανιζόταν από εμφύλιες διαμάχες μέσα σε μία δύσκολη οικονομική εποχή. Για την οργάνωση της οικονομίας, ο νέος κυβερνήτης ίδρυσε την Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα, το Εθνικό Νομισματοκοπείο και καθιέρωσε τον Φοίνικα ως εθνική νομισματική μονάδα. Επίσης, οργάνωσε την πρώτη ταχυδρομική υπηρεσία. Στον τομέα της δικαιοσύνης, οργάνωσε τη διοίκηση του κράτους, οργάνωσε και στελέχωσε δικαστήρια και δημιούργησε τη Στατιστική Υπηρεσία ενώ, επίσης, διεξήχθη και η πρώτη απογραφή. Η μέριμνα του Καποδίστρια για την παιδεία έγινε εμφανής καθώς προχώρησε στην ίδρυση αλληλοδιδακτικών σχολείων. Επιπλέον, οργάνωσε τον ελληνικό στρατό και καταπολέμησε την πειρατεία. Ο Ιωάννης Καποδίστριας ήταν εκείνος που εισήγαγε την πατάτα στο ελληνικό τραπέζι.Μάλιστα, η ιστορία του πολύτιμου φορτίου που εναπόθεσαν στην κεντρική πλατεία του Ναυπλίου και το οποίο φυλούσαν διακριτικά οι φρουροί ενώ πολλοί έπαιρναν μέρος του φορτίου δείχνει την ευφυία του κυβερνήτη. Ωστόσο, ο Ιωάννης Καποδίστριας αντιμετώπιζε στο εσωτερικό σκληρή αντιπολίτευση, η οποία έλαβε μάλιστα και στασιακό χαρακτήρα. Αποκορύφωμα και αποτέλεσμα αυτής της αντιπολιτευτικής δράσης εναντίον του ήταν η φυλάκιση του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Αυτό το γεγονός ξεσήκωσε την οικογένεια των Μαυρομιχάληδων και αποτέλεσε την αιτία της δολοφονίας του Καποδίστρια έξω από τον ναό του Αγίου Σπυρίδωνα στο Ναύπλιο στις 27 Σεπτεμβρίου του 1831, όταν τραυματίστηκε θανάσιμα από πυροβολισμό από τον Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη. Η προσφορά του στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος έχει τιμηθεί αρκετές φορές στο παρελθόν. Η ονομασία του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, η μορφή του στο νόμισμα των 20 λεπτών και το σχέδιο διοικητικής αναδιοργάνωσης της χώρας που έφερε το όνομα Ιωάννης Καποδίστριας είναι κάποιες από τις τιμές που έχει προσφέρει η ελληνική πολιτεία στον πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδας. Στην έκθεση παρουσιάζονται χειρόγραφα και έγγραφα, έντυπες εκδόσεις και εφημερίδες, κειμήλια και έργα τέχνης. Παράλληλα, εκτίθενται ποικίλα τεκμήρια, που έχουν παραχωρηθεί ευγενικά από δημόσιους φορείς και ιδιώτες. Η Έκθεση θα διαρκέσει ως το Καλοκαίρι του 2017 και θα είναι ανοικτή στο κοινό κάθε Σάββατο και Κυριακή. Οι ενδιαφερόμενοι για να την επισκεφτούν, θα πρέπει πρώτα να επικοινωνήσουν με το Ίδρυμα της Βουλής ή να αποστείλουν ηλεκτρονικό μήνυμα στη διεύθυνση episkepsis@parliament.gr, προκειμένου να ενταχθούν σε σειρά ξενάγησης.
Πηγή